⛳ 4 Yaşındaki Çocuğum Arkadaşlarıyla Oynamıyor

Halböyle olunca 4 yaş çocuklar için uzaktan eğitim oyunları bir anda göz bebeği haline geldi. 16.10.2020 - 17:00 | Son Güncellenme: 19.10.2020 - 15:36 Güncelleme: 19.10.2020 - Sınıfarkadaşlarına göre okuma yazmada geri kalmak ödev yapma alışkanlığı sorunları ders takibi yapmamak ve derslere girmemek Okul performansında düşüş gözlenir. Başarılı olmak için çok uğraşmaya rağmen düşük notlar alınır Okula gitmeyi reddetme vardır. Sosyal alanlardan geri çekilme vardır. Sık, açıklanamayan öfke nöbetleri geçirilir. 409 Ben bana oyunu oynatmaya çalışıyor. Bana göstermesi gereken çok önemli bir şey varmış. Bu tür şeyler benim gibilerin asla başına gelmez, ben sadece bir çocuğum, içebilecek yaşta bile değilim. Bu adil değil, eve dönmek istiyorum, ailemi görmek istiyorum, okulda evden çok uzaktayım, sadece annemi tekrar kucaklamak demiyorum4.5 yaşındaki çocuk savaşçı olsun, zorluklarla mücadele etsin vs ama bu kadar da çözümsüzlüğe sürüklenmez. normalde çocuklar 7-9 yaş çocukları istemediğinde gider ve yaşıtları ile oyuna devam eder. Ortada sizin müdaheleniz olmasa durum bu olacaktı. Yada biraz ağlar sonra unuturdu. Benbir buçuk yaşında ancak varmışım , ablam da üç yaşında ; annem- babam ayrıldığında, daha doğrusu, babam evden kovulduğunda.. Yedi yaşıma gelinceye kadar Tepeören’de olduğumuzu biliyorum. Çok yoksulluk çektiğimiz de geliyor gözlerimin önüne. Ağa kızı Sadriye ablanın çocuklarıyla arkadaş olduğumuz da aklımda. isterpasaportunuz olsun oylama ve sonuclarin zamani geldigi gün ekran kapaniyor yani 4 kamerada ayni ücretsiz seyrettigimiz gibi degisen tek sey 5tl ödenecek.7/24 denilen yayin bu arkadaslar tartisma esnasinda da yayini kesiyorlar hani kendi deyimleriyle cocuklarda seyrediyor olabilir. bence cocuklar bu kadar düsünülüyorsa ütopyaya sevyeli yarismaci secin ve kötü SezerBaşkaya (29), tartıştığı eşi Hacer Başkaya’yı (26) 4 yaşındaki oğullarının gözü önünde bıçaklayarak öldürdü. Küçük çocuğun Adli Tıp Kurumu önünde 'Anneme rdvI. Arkadaşlık kuramayan çocuklar arkadaşlık ilişkisinin çocuğun sosyal, duygusal ve psikolojik gelişimine olan katkılarından mahrum kalıyorlar. Her ne kadar çocuğun ilk arkadaşı ailesi olsa da arkadaş 3-4 yaş itibariyle çocuk için önemli bir değer haline gelir. Arkadaşlar, tıpkı aile gibi erken çocukluk yıllarından itibaren çocuğun gelişiminde önemli rol oynuyor. Doğru arkadaşlarla birlikte olmak gelişimi olumlu yönde etkilerken, yanlış arkadaşlıklar da olumsuz etkiliyor. Arkadaşın doğru seçimi kadar, arkadaşlık ilişkisini kurabilmek de önemli. Çocuğun sosyal becerilerinin gelişmesi, uyum ve iş birliğine açık olması arkadaş edinimini kolaylaştırıyor. Arkadaş edinemeyen çocuklar ise önemli bir gelişim desteğinden mahrum kalıyor, duygusal olarak da zedeleniyorlar. Günümüz koşullarında şehir yaşamı çocukların doğal yolla sosyalleşebilmesine imkan tanımıyor. Çocuklar arkadaş edinebilmek için okullara, kurslara ihtiyaç duyuyor. Kimi çocuklar ise aile gözetiminde parklarda, sosyal etkileşim alanlarında sosyalleşiyor. Bir kardeşin olmayışı, ebeveynlerin çalışıp çocukla yetersiz vakit geçirmesi, sosyal paylaşım alanlarına erişimin zor olması çocukların arkadaşlık kurmasını zorlaştırıyor. Peki arkadaş edinmek çocuk için neden önemli ve arkadaşlık çocuğun gelişimini nasıl destekliyor? Arkadaşlık kuramayan çocuklar bu yoksunluktan nasıl etkileniyor? Aileler Çocukların arkadaş ilişkilerine nasıl destek olabilir? Çocuğun Gelişimi İçin Arkadaşlık Neden Önemli? Çocuğun dünyasında ilk iki yıl en önemli sosyal kaynak anne ve diğer aile bireyleri. 2 yaştan sonra ise dil gelişimiyle birlikte çocuğun sosyal iletişim ağı genişlemeye başlıyor. 3-4 yaş itibariyle çocuğun akranlarıyla zaman geçirme ihtiyacı artıyor. Çocuk arkadaşı aracılığıyla daha kolay öğreniyor. Çocuk arkadaş aracılığıyla sosyal becerilerini geliştiriyor, iletişime geçiyor. Çocuk arkadaşlarıyla olan paylaşımları içerisinde empati kurmayı öğreniyor, başkalarının duygu ve düşüncelerine saygı duymayı öğreniyor. Sırasını beklemeyi, paylaşmayı, kurallara uymayı öğreniyor. Çocuk arkadaş aracılığıyla benmerkezci olmaktan uzaklaşıp sosyal bir varlık haline geliyor. Kendinden başka ve farklı olarak ötekilerin de olduğunun bilincine varıyor. Arkadaş çocuğa ayna tutuyor; çocuk arkadaşı üzerinden kendi güçlü ve zayıf yönlerini de keşfediyor. Çocuğun özgüveni ve benlik değeri gelişiyor. Arkadaşlık kuramayan çocukların aksine başa çıkmakta zorlandığı duygu ve düşünceler karşısında yalnız olmadığını tecrübe ediyor. Böylece bir gruba ait olduğunun farkına varıyor ve aidiyet bilinci gelişiyor. Ayrıca arkadaş çocuk için rol model niteliği de taşıyor. Çocuk arkadaşının onay alan davranışlarını model alıyor, ailenin pek çok yol deneyip edindiremediği davranış kazanımları arkadaş yoluyla ediniliyor. Çocuk sevmediği bir yemeği, arkadaşlarıylayken gruba uyum sağlamak için yiyor. Odasını toplamayan bir çocuk arkadaşının odasını topladığını görünce kendi odasını da toplamaya başlıyor. Dolayısıyla çocuk arkadaş aracılığıyla sadece oyun oynamıyor, oynarken eğleniyor, eğlenirken öğreniyor. Çocuk kelime hazinesi, hayal dünyası, yaratıcılığı arkadaş yoluyla daha güzel gelişiyor. Erken yaştan itibaren arkadaşlık ilişkileri kurabilen çocuklar ergenlikte ve yetişkinlikte de çok daha girişken ve sosyal oluyorlar. Özgüven ve benlik saygısı gelişiyor. Takımın parçası olabilen, iletişimi ve sosyal yönü güçlü bireyler kariyerlerinde de daha başarılı oluyor. Sosyal becerisi yüksek olan ama sosyalleşme imkanı olmayan çocuklarda 2-6 yaş aralığında hayali arkadaş da sıkça görülüyor. Bu konuda bilgi edinmek için Çocuklarda Hayali Arkadaş Dönemi ve Ailelere Öneriler yazımızdan faydalanabilirsiniz. Arkadaşlık Kuramayan Çocuklar Nasıl Etkileniyor? Çocuğun kişilik gelişiminde 3-4 yaşa kadar ailenin etkisi büyük. Ancak 4 yaş sonrası arkadaşların ve çevrenin karaktere etkisi başlıyor. Özellikle ergenlik döneminde genç aileden çok arkadaşların etkisi altına giriyor. Bu da arkadaş edinebilmek kadar doğru arkadaşlıklar kurabilmenin de önemini artırıyor. Arkadaşlık geliştiremeyen çocuklar özellikle sosyal becerilerin ön plana çıktığı okul ortamında güçlük yaşıyorlar. Aynı zamanda erken yaşlarda sosyal girişimde zorluk yaşayan çocuklar ergenlikte ve yetişkinlikte daha fazla zorlanıyor. Bu çocuklar paylaşmayı, gruba uymayı, empati kurmayı daha geç öğreniyor. Daha alıngan, özgüvensiz, geri planda kalan veya aşırı benmerkezci çocuklar olabiliyorlar. Aidiyet duyguları da gelişmiyor. İletişimi başlatmakta ve sürdürmekte zorlanabiliyorlar. Erken yaşlardan itibaren arkadaşlık kuramayan çocuklar ilerleyen yaşlarda doğru kişilerle arkadaşlık kurmakta da zorluk yaşıyorlar. Sosyal becerileri gelişmiş, etkin iletişim kurabilen çocuklar arkadaş seçimlerinde çoğunlukla kendilerine benzer kişileri tercih ediyorlar. Arkadaş seçimlerinde benzer istek ve fikirlere sahip oldukları, benzer kültür ve yaşantılardan gelen kişilere yöneliyorlar. Çocuklukta arkadaş seçimi de sıklıkla aynı cinsiyetten akranlarla kuruluyor. Arkadaşlık kurmakta zorluk yaşayan çocuklar hatalı seçimler yapıyor, kısa süreli arkadaşlıklar edinip hayal kırıklığı yaşayabiliyor. Kimi durumlarda ise arkadaşlıkları bağımlılık boyutunda olabiliyor ve kendilerini bir kişiye adayabiliyorlar. Bir diğer durumda ise zarar görme, terk edilme veya istenmeme korkuları nedeniyle yakınlık kurmak istemeyebiliyorlar. Tüm bunlar değerlendirildiğinde yaşamın ilk yılında ebeveyn ile kurulan bağın sosyal gelişimi etkilediği görülüyor. Güvenli Bağlanma ve Kariyere Etkisi yazımızdan da faydalanabilirsiniz. Yapılan çalışmalar da arkadaş edinemeyen çocukların yaşamın ilk yıllarında ebeveynleriyle güvenli bağlanamadıklarını gösteriyor. Bu çocuklar daha içe kapanık, güvensiz ve/veya öfkeli, saldırgan, pasif agresif davranışlar sergileyebilir. Üstelik bu çocuklar diğerlerine oranla dil gelişimi noktasında da zorlanmaktadır. Çocuklarda Sosyal Beceri ve Ailenin Etkisi ve Sosyal Beceri Eksikliği Akademik Başarıyı Olumsuz Etkiliyor yazılarımızdan da faydalanabilirsiniz. Arkadaşlık Kuramayan Çocukların Sosyal Becerilerinin Yanı sıra Okul Başarısı ve Kariyer Gelişimi de Olumsuz Etkileniyor Arkadaş edinmekte zorluk yaşayan çocukların sosyal etkileşim eksikliği sonucunda okula ilgileri azalıyor. Okuldaki arkadaş gruplarına dahil olamayan, vaktini çoğunlukla yalnız geçirmek durumunda kalan çocuklar okula gitmek istemiyor. Bu çocuklarda zamanla okul fobisi ve/veya sosyal anksiyete gelişebiliyor. Çocuk akranları arasında performans göstermekten çekiniyor, diğerlerinin kendisiyle ilgili olumsuz değerlendirmeleri olabileceğine yönelik inanç geliştiriyor. Bu olumsuz düşünce biçimi zamanla çocuğun sosyal girişimlerinin daha da azalmasına ve diğerlerinin iletişim adımlarının da karşılıksız kalmasına neden olabiliyor. Arkadaşlık kuramayan çocuklar, okulda potansiyellerinin altında performans sergileyebiliyor. Sınav kaygısı, motivasyon düşüklüğü de bu çocuklarda sıklıkla gelişiyor. Okul Fobisi ve Ailelere Öneriler ve Sosyal Anksiyete Okul Başarısını Olumsuz Etkiliyor yazılarımızdan da faydalanabilirsiniz. Arkadaşlık Kuramayan Çocuklar İçin Aileler Çocuğa Nasıl Destek Olmalılar? Aile çocuğun bilişsel, fiziksek, duygusal gelişimi kadar sosyal gelişiminde de önemli etkiye sahip. Çocuk ailesinin iletişim şeklini gözlemleyerek ve kendi iletişim girişimlerine ailenin verdiği yanıtları değerlendirerek iletişimi öğreniyor. Çocuk ailenin sosyal ilişkilerini gözlemliyor, beden dilini, etkileşimini irdeliyor ve model alıyor. Dolayısıyla çocuğun sosyal becerileri ve arkadaşlık ilişkileri çoğunlukla aileyle benzerlik taşıyor. Doğru model olmanın yanı sıra çocuğun gelişiminde de ailenin doğru tutumları sergilemesi gerekiyor. En başta çocuğa duygu ve düşüncelerini paylaşabileceği, güvene dayalı bir iletişim ortamının kurulması gerekiyor. Çocuğa ceza vermek yerine hatalarından ders çıkarmasını öğretmek de özgüven ve benlik saygısının gelişmesini destekliyor. Aşırı korumacı veya ihmalkar tutumlar da çocuğun sosyal beceri edinimini olumsuz etkiliyor. Helikopter Ebeveynler Akademik Başarıyı Düşürüyor! Yazımızdan da faydalanabilirsiniz. Çocuğa ev içerisinde sorumluluk verilmesi, çocuğun yaşıyla uygun olacak şekilde kendi kararlarını vermeye özendirilmesi gerekiyor. Bunların dışında mutlaka çocuğun ilgi ve beceri alanlarının keşfedilmesi gerekiyor. İlgi ve beceri alanları doğru şekilde belirlenip, bu alanlarda faal olmaya yönlendirilen çocuklar daha kolay arkadaşlık geliştiriyor. Özellikle arkadaşlık kuramayan çocuklar ve yalnız büyüyen çocuklar sosyal becerilerini geliştirebilmeleri için okul öncesi eğitime başlatılmalı. Haftanın birkaç günü birkaç saat katılabilecekleri oyun grupları veya atölyeler de sosyal becerilerini geliştirecektir. Ailenin çocukla etkin zaman geçirmesi de çocuğun sosyal becerilerine katkı sağlamaktadır. Bu konuda Çalışan Ebeveyn Olmak ve Çocuklarla Kaliteli Zaman Geçirmek yazımızdan faydalanabilirsiniz. 6-7 yaş itibariyle çocuklar daha sık ve uzun süreli iletişim kuracakları arkadaşlıklar kurarlar ve bu arkadaşlığa çok önem verirler. 6 yaştan itibaren siz de çocuğunuzun arkadaşlarıyla tanışabilir, onlarla zaman geçirebilirsiniz. Çocuklarınızın arkadaş ilişkilerine önem vermeniz ve arkadaşlıklarıyla ilgilenmeniz ilerleyen yaşlarda çocuğunuzla olan iletişiminizi olumlu etkileyecektir. Onlar hakkında sorular sorabilir, tanımaya çalışabilirsiniz. Burada önemli olan çocuğunuz kaç yaşında olursa olsun onu objektif dinleyebilmenizdir. İletişiminize önyargılarınız ve müdahaleleriniz dahil olduğunda çocuğunuz büyüdükçe arkadaşlarıyla ilgili konularda sizinle olan iletişimini sınırlandıracaktır. Arkadaşlık Kuramayan Çocukların Sosyal Becerileri ve Kariyer Gelişimleri için Profesyonel Destekten Faydalanılabilir Aba psikoloji uzman kadrosu ile çocukluk çağı problemlerine yönelik çalışmalar yapmaktadır. Arkadaşlık kuramayan çocuklar da çalıştığımız konular arasında yer almaktadır. Ayrıca uyguladığımız IQ, EQ, dikkat, algı, yetenek ve kişilik testleriyle çocuk, genç ve yetişkin danışanlarımızın potansiyellerini keşfediyoruz. Kullandığımız alternatif psikoterapi yöntemleriyle danışanlarımızın hayat kalitesini artırmayı hedefliyoruz. Detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Çocuğunuz sınıf arkadaşlarıyla arkadaş olmak istemiyorsa onun için yapabileceğiniz birçok şey var. İşte onu bu rahatsız durumdan çıkarmak için bazı pratik arkadaş edinme konusunda zorlanıyorsa, sosyal becerilerini geliştirmesine yardımcı olabilirsiniz. Bu şekilde başkalarıyla uygun şekilde etkileşime girebilir ve diğer çocuklarla arkadaş edinmesine yardımcı olacak 4 yolÇocuğunuzun akranlarıyla rahat hissetmesini sağlayarak başlayabilirsiniz. Bunu, onu iradesine karşı zorlamadan yapabilirsiniz. Bunu yapmak için arkadaşlarınızla iyi ilişkiler kurarak bir rol model olmanız çocuğunuzla konuşurken daima gözlerinin içine bakın. Empati göstermeli ve kendinizi onun yerine koymalısınız. Ayrıca, yardımcı olabilecek diğer bazı davranışları da oyun günleri düzenleyinÇocuğunuzun evde diğer çocuklarla oynamak için motive olması çok muhtemeldir. Bu çevre ona aşina gelecektir ve kendini rahat ve güvende çocuğu sosyal aktivitelere davet edinParkta bir parti yapmayı veya havuza gitmeyi planlıyorsanız, birkaç çocuk davet etmek en iyisidir. Bu şekilde, çocuğunuz aynı anda çok fazla insanla konuşmak zorunda kalmaktan korkmaz veya baskı fazla baskı yapmayınOnu yapmak istemediği bir şeyi yapmaya zorlamak yardımcı olmaz. Çocuğun sevdiği aktiviteleri seçmeye çalışın veya onu seçmesi için teşvik eğlence etkinliklerine katılmaya teşvik edinBunlar, çocuğunuzun yaşındaki diğer çocuklarla etkileşime girmesi için iyi zamanlardır. Spor, dans, müzik dersleri veya başka aktiviteler deneyebilir.“Ayrıca, çocuğunuzla konuşurken daima gözlerinin içine bakın.” Empati göstermeli ve kendinizi onun yerine koymalısınız.”Peki ya çocuğum ergenlik dönemindeyse?İyi arkadaşlıklar edinmek, ergenlik dönemindeki çocuklara gelecekleri için avantajlar sunar. Bu nedenle, çocuğunuzu sınıf arkadaşlarıyla arkadaşlık kurması için onu motive iyi iletişim kurmaya alışmalısınız. Çocuğunuzu arkadaş edinme konusunda motive etmeli, onu arkadaş edinmekten alıkoyan şeyleri öğrenmek için sorular sormalısınız. Ayrıca, kişisel ilişkilerini geliştirmek için fikirler aramaya teşvik fikirleri eyleme geçirmesine yardımcı olun. Onunla sınıf arkadaşlarının rolüne girin. Akıcı ve arkadaşça bir konuşma yapana kadar farklı yaklaşımlar deneyin. Kendisini ve bazı arkadaşlarını sosyal etkinliklere veya okul sonrası etkinliklere götürmeyi teklif ederek işleri daha çocuğunuzun sınıf arkadaşlarının ebeveynleri ile arkadaş olmak ve birlikte etkinlikler yapmakta fayda var. Bu size onlardan bazıları ile arkadaş olma şansını verecek. Ayrıca, kendi yaşınızdaki insanlardan arkadaş edinme şansına sahip neden sınıf arkadaşlarıyla arkadaş olmak istemiyor?Bazı çocuklar düşüncelerini dile getirme konusunda gergin olabilir, bu yüzden duygularını ve ihtiyaçlarını olduğundan az gösterebilirler. Diğer çocukların istek ve düşüncelerine uyum sağlamayı tercih ederler. Bu çocuklar güvensizliklerini çabucak fark bir neden, saygı görmediklerini veya özgüvenlerinin düşük olduğunu hissetmeleridir. Bu, kendilerini görme biçimlerini büyük ölçüde öğrenme ve dikkat problemleri çocuğun akranlarıyla etkileşim kurmak istememesine katkıda bulunabilir. Ayrıca, dil bozuklukları onun doğru kelimeleri bulmasını ve doğru ifade etmesini yandan, bu, doğru dinlemesine izin vermeyen bazı işitme zorluklarından da kaynaklanıyor olabilir. Bu nedenle, çocuk geri çekilir ve diğer çocuklarla çocuklarımı nasıl etkiler?Akranlarıyla arkadaş olamamanın bazı çocuklar ve gençler üzerinde olumsuz etkileri vardır. Öz saygılarını azaltabilir, kendilerine güvenlerini kaybedebilir ve yeni faaliyetlere katılmaktan üzülebilirler çünkü hiç kimsenin durumlarını değiştirmelerine yardım edemeyeceğini düşünürler. Ayrıca, kendi duygularını kontrol edemediklerini de profesyonellerden yardım isteyinYardım almak için, internet sitelerinde veya kitaplarda pratik öneriler sunan uzmanlara gidebilirsiniz. Burada çocuğunuzun sosyal becerilerini geliştirmesi, güçlendirmesi ve daha esnek olması için gerekli bilgileri öğretmenleri çok yardımcı olabilir. Bu, özellikle onlarla bu durum hakkında açıkça konuşursanız geçerlidir. “Oğlum arkadaş edinmek istemiyor” gibi bir şey diyebilirsiniz ve sonrasında “Bu konuda nasıl birlikte çalışabiliriz? ” diye olarak, bunun üzerinde çalışmaya başlayacaklardır. Örneğin, çocuğun gruplar halinde çalışmaya başlamasını ve iyi deneyimler yaşamasını sağlayın. Ayrıca, arkadaş edinmek amacıyla onları yeni gruplara yazıdaki önerilerle çocuğunuz onun için daha az travmatik bir şekilde sosyalleşmeye başlayacaktır. “Oğlum sınıf arkadaşlarıyla arkadaş olmak istemiyor” ifadesi artık sizi çekebilir ... Çocuğunuz sınıf arkadaşlarını ısırırsa diye endişeleniyor musunuz? İnanması zor olabilir, ama genel olarak çocuklar başkalarını ısırmaya yatkındır. Bu kişiler sınıf arkadaşları, kardeşleri, ebeveynleri veya diğer yetişkinler çocuklar için bu kötü alışkanlık diğerlerinden daha uzun sürer. Fakat gerçek şu ki, bir noktada , tüm çocuklar bir başkasını birlikte, ısırmanın normal olması, ebeveynlerin bunu önlemek için hiçbir şey yapmaması anlamına gelmez. Bir çocuk sınıf arkadaşlarını ısırırsa, bu davranışı düzeltmek ve bundan kaçınmasını sağlamak çok ısırmanın bir çocuğun gelişimi ve kendini keşfetmesinin bir parçası olduğunu iddia ediyor. Aynı zamanda bu, bir çeşit “gelişmiş” savunma mekanizmasıdır. Başka bir deyişle, çocuk kelimelerle açıklayamadığı şeyleri ısırarak ifade çocuklar saldırganlıktan ziyade sinirlendikleri için ısırırlar. Çoğu durumda, çocukların başkalarına zarar verme niyeti birlikte, kişinin uzaklaşmasını isteyebilir veya canını sıkan bir şeyi ifade etmeye çalışıyor olabilir. Bebeklik, ebeveynler için sadece karmaşık bir zaman değildir. Bu çocuklar için de zor bir çocuğum sınıf arkadaşlarını ısırırsa ne yapmalıyım? Arkadaşlarının ebeveynleriyle nasıl konuşmalıyım? Çocuğumu cezalandırmalı mıyım yoksa özür dilemesini mi istemeliyim?Çocukların yetişkinlerin tutumlarını anlama ve yorumlamada zorlandıklarını unutmayın. Normatif, ahlaki veya diplomatik nitelikteki birçok eylem, bir çocuğun aklına kibar olmak, diyalog ve problem çözme, öğrenmesi zaman alan şeylerdir. Bu nedenle, çocuğunuzu düzeltme şekliniz “yetişkin gibi” olamaz. Çünkü çocuğunuz bunu kaynağını keşfedinIsırma, çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Bazen, basit bir şekilde öğrenilmiş bir davranış olabilir – çocuğunuzun başka bir çocuğun yaptığını gördüğü bir ısırma esas olarak iletişim girişimidir. Fakat neler olduğunu anladığımız zaman bile, bunun durması gereken bir davranış olduğunun farkında olmalıyız. Ve davranışı ortadan kaldırmak zor ve öğretmenler bu tür davranışların düzeltilmesinden ve önlenmesinden sorumlu olan temel sınıf arkadaşlarını ısırırsa, ebeveynlerin bu durumu okula şikayet etmesi çok çocuklar sadece okulda arkadaşlarını ısırırken, evde bu davranışı göstermeyebilir. Bu nedenle, bazen ısıran çocuklara gelince bazen öğretmenler ilk savunma öğretmeni size küçük çocuğunuzun başkalarını ısırdığını söylediğinde, utanabilir ve kendinizi kötü davranışını reddetmek veya haklı göstermek istemeniz normaldir. Ancak yapmanız gereken şey çocuğunuzu düzeltmektir. Çocuğunuzla konuşun ve ısırmanın arkasındaki nedeni bulmaya da çok utanıyor olabilir. Peki çocuklar nasıl utanç gösterirler? Ağlayabilir, sinir krizi geçirebilir veya fiziksel olarak size zarar vermeye çalışabilirler. Sonuç olarak, düzeltme daha da zor neden ısırıyor?Söylediğimiz gibi nedenler çok değişkendir. Ana nedenlerden bazıları şunlardır Çocuklar duygularını ifade etmeye çalıştıkları için ısırırlar. Bir şey onları rahatsız ediyor ya da sevmedikleri bir şey oluyor. Ya da belki umutsuzca bir şey istiyorlar. Çevrelerine ve çevrelerindeki insanlara yabancılar. Çocuklar kendilerini diğer çocukların saldırganlığına karşı savunmak için ısırabilirler. Isıran bir bebek ise o zaman diş çıkarma rahatsızlığı ile ilgisi olabilir. Çocuklar bağımsızlık kazandıkça, kısıtlamalar nedeniyle de sinirlenirler. Bu hüsran duygusu ısırmaya neden olabilir. Çocuğum sınıf arkadaşlarını ısırırsa, ne yapmalıyım?Çocuğunuz hâlihazırda birkaç defa böyle bir şey yaptıysa, bunun nedeni hakkında bir fikriniz olabilir. Bu davranışın gelecekte iyi iletişim yoluyla gerçekleşmesini önleyebileceğinizi sonuçların farkında olmadan ısırdıklarını da unutmayın. Ya da sonuçları umursamıyor olabilirler. Durum ne olursa olsun, çocuğunuzun davranışını değiştirinceye kadar müdahale etmeli ve bunun tekrar etmesini eylemler, arkadaşlarını ısıran bir çocuğun davranışını değiştirmede yardımcı olabilir Çocuğunuzla konuşun – bu davranışın kabul edilemez olduğunu açıklayın. Kelimelerinizi seçerken çocuğunuzun yaşını ve olgunluk seviyesini akılda tutmayı unutmayın. Duygularınızı ve çocuğunuzun zarar verdiği çocuğun duygularını paylaşın. Çocuğunuza, bu davranışın sonuçları olacağını söyleyin. Bağırmaktan ve çocuğunuza kötü davranmaktan kaçının, ancak otoritenizi gösterin. Düzeltme hemen yapılmalıdır. Çocuğunuzun sevdiği bir şeyi yasaklamayı seçebilirsiniz. Örneğin, oynama süresini veya televizyon izleme süresini sınırlayabilirsiniz. Çocuğunuzun davranışını gözlemleyin. Çocuğunuzun rahatsız olduğuna ya da onu ısırmasına neden olan hisler yaşadığına dair işaretler algılayacaksınız. Bu rahatsızlık ya da olumsuz duygularla başa çıkabiliyorsanız, ısırmayı tamamen önlersiniz. Çocuğunuzun her anlamda intikamdan kaçındığından emin olun. Bazen çocuğunuz, ilk önce başka bir çocuk onu ısırdığı için ya da öteki çocukların saldırganlığından korunmak için ısırabilir. Çocuğunuzu yaralanmaya karşı korumanız gerektiğini söylemeye gerek yok. Ayrıca çocuğunuza kendini daha iyi korumasını öğretin. Öğretmenler ve bakıcılar ile etkili iletişimi sürdürmek önemlidir. Bu, önlem almanızı ve disiplin işlemlerini paylaşmanızı sağlar. Çocuğunuzun başkalarını ısırmasına engel olmak, karmaşık olmak zorunda değildir. Çocuklar bir şeyin yanlış olduğunu anladıklarında, kötü davranışlarını değiştirmeye tek gereken, neden oldukları hasarı açıklamaktır. Ancak bu yeterli olmasa bile, çocuğunuzu sevgiyle düzelttiğinizden emin olun. Bu, çocuğunuzun sevildiğini ve anlaşıldığını hissetmesine ve daha fazla olumsuz duygudan kaçınmasına yardımcı olur. İlginizi çekebilir ... Çocuğumu oyun gruplarına ne zaman götürmeliyim? Çocuğum buna hazır mı? Oyun grubu yavruma ne kazandırır? Oyun grubu seçiminde neleri göz önünde bulundurmalıyım? Ve daha pek çok sorunun cevabı burada!.. Oyunla büyüyen, mutlu çocuklar için... Çocuğun yuvaya ya da oyun grubuna başlamasına bir türlü karar verilemez. Anneler özellikle çocuğun hastalanması, düzeninin bozulması, yaşıtlarının istemeyerek de olsa çocuğuna zarar vermesi gibi korkularla bu konuyu enine boyuna düşünürler. Ancak eğer konularının uzmanı eğitmenlerin bulunduğu, temiz ve uygun bir merkez bulduysanız tek sorun Çocuğunuzun buna hazır olup olmadığıdır, tabii sizin de... OYUN GRUPLARI NEDEN TERCİH EDİLİYOR?Bebeğin büyümesi ve ihtiyaçlarının farklılaşmasıyla birlikte, birbirine yakın anneler biraraya gelerek oyun gruplarını evlerde organize etmeye çalışıyorlar. Ancak bu buluşmalar zorlaştıkça farklı mekan arayışları başlıyor. Hem eğitmen gözetiminde olması, hem de farklı eğitim teknikleri ile birleşen yöntemleri nedeni ile anneler yuvalardaki ve oyun evlerindeki oyun gruplarını tercih ediyorlar. Ayrıca çocuğun gelişim evrelerinin uzmanlar tarafından gözlenmesi de bu grupların diğer bir avantajı oluyor. Oyun ve oyuncak çocukların yaşamı öğrenmesinde en önemli araçlardır. Oyun grubu çocuğunuzun sağlıklı ve güvenli koşullarda, keşif yapmasına, deneyerek öğrenmesine yeni beceriler geliştirmesine olanak sağlar. Oyun grupları sosyalleşme ve öğrenme sürecini beraber işler. Amaç, sosyalleşme sürecinde çocuğunuzu oyalamak değil ona yeni beceriler ve bilgiler kazandırmaktır. BEBEĞİM OYUN GURUPLARINA NE ZAMAN KATILABİLİR?Bebeğiniz hareketlenmeye başladığı, etrafındaki değişiklikleri algılamaya ve bu değişikliklere tepki vermeye başladığında aslında artık bir oyun grubuna katılabilir. Oyun grubuna katılmak için hiçbir çocuk çok küçük değildir. 0-3 yaş arası tüm çocuklar bebekler dahil bu aktiviteye katılabilirler. Çocuk doktorları, herhangi bir okul öcesi programı için 3 hatta 4 yaşı önerirler. Oysa bilim adamları, sosyalleşme sürecinin doğumla başladığını ve bir çocuğun beyninin 3 yaşına kadar bir yetişkin beyninden 2,5 kat fazla çalıştığını kanıtladılar. DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR NELER?Gruptaki yaş farkının 10-12 ayın üstüne çıkmaması, maksimum 8 çocuğun ve annenin eğitmenle beraber oyun grubunu yapması, mekanın küçükler için güvenli bir hale getirilmesi ve aktivitelerin yaş gruplarına özel hazırlanması seçiminizi yaparken gözönünde bulundurmanız gereken önemli hususlardır. Sizin bir anne ve bir oyun gurubu üyesi olarak dikkat etmeniz gereken; ortamın, etkinliklerin, oyuncakların çocuğunuz için güvenli ve yeterli olmasıdır. Oyun grubu, çocuğun annesi veya ona bakan kişi ile katılacağı bir oyun-eğitim programıdır. Oyun grubu ortamı, çocuğunuz için olduğu kadar sizin için de tatmin edici olmalıdır. Annenin oyun sınıfında ve görüş mesafesinde olması çok önemlidir. Oyun grubunun süresi ise çocuğunuz büyüdükçe artar. OYUN GRUPLARI ÇOCUĞUMA NE KAZANDIRIR?Çocuklar bir grubun üyesi olma duygusuyla doğdukları anda tanışırlar. Önce bir ailenin sonra da toplumun birer üyesi olurlar. Özellikle tek çocuk oldukları düşünülürse oyuncaklarını paylaşmak zorunda olmayan çocuklarımız, ilk defa oyun gruplarında gerçekten bir grubun üyesi olmak zorunda kalırlar. Bazı çocuklar grup üyesi olmak konusunda hiç sıkıntı çekmezken bazıları bu konuda tepkili olabilir. Oyuncak ve malzeme dolu bir ortamda istediği oyuncakla bir başka çocuk oynuyorsa beklemesi gerekmektedir çünkü. Oyuncaklar bütün çocuklara aittir, öğretmenler bütün çocukların öğretmenidir. Birebir yetişkinlerle oynamaya alışmış, abla ya da ağabey hoşgörüsüyle oyunlara alışmış çocuklar; akranlarıyla birarada bulunduklarında problemlerini kendileri çözmek ve bu çözümlerde uygun yöntemler kullanmayı öğrenmek zorunda kalırlar. Bu da sosyalleşme sürecinin başlangıcıdır. Oyuncakların oynandıktan sonra toplanması gerekliliği gerçekten aldıkları ilk sorumluluktur belki de. ANNELER GRUPLARA KATILMALI MI?Oyun grupları, çocuk bakım hizmeti değildir ve olmamalıdır. Özellikle 0-3 yaş için önerildiği düşünülürse, bu grup çocukların ilgi sürelerinin çok kısadır ve anne ile olan o koyu bağ henüz kopmamıştır. Çocuk annenin olmadığı ortamda kendini güvende ve rahat hissetmeyebilir. Sizi fiziksel olarak göremeyen çocuğunuz huzursuz olacak, sakinleşmesi ve ilgisinin yönlendirilmesi zorlaşacak ve o günkü grup etkinliklerinden pek azını gerçekleştirecektir. Çok küçük çocuklarda ailelerin gruba katılmadan, her şeyi öğretmenlerden beklemesi, oyun grubunu amacından saptırmakta ve bakım hizmetiyle karıştırılmasına neden olmaktadır. “AMA HİÇ ARKADAŞLARIYLA OYNAMIYOR?”Anneler, “Ama hiç arkadaşlarıyla oynamıyor” diye panikleyebilirler. Oysa, her çocuğun oyun grubuna ve bu sosyal alışkanlığa adaptayon süreci farklıdır. Çocuklar aynı ortamda ve aynı oyuncaklarla paylaşarak, sıra bekleyerek oynayarak kendileri için çok büyük bir adım atarlar. Miniklerin birlikte oynamaları ve grup oyunları öğretmen yönlendirmesi ile çoğunlukla da müzik ve hareketli oyunlarla başlar. Bu dönemde çocukların dikkat sürelerini uzatmak için müzik ve şarkılar en iyi araçlardır. Haftanın konusunda hazırlanan şarkılar aynı zamanda dağarcıklarına yeni sözcükler de katar. Kendi öykülerini anlatmaya başladığında ve arkadaşlarını da dinlediğinde, artık o da grubun bağımsız üyelerinden biri olur. YA YEMEĞİNİ YEMEZSE?Oyun gruplarında hep birlikte kahvaltı yapmayı da tecrübe eden yavrunuz, kendi tabağı ve bardağıyla sandalyesinden kalkmadan kahvaltısını bitirecek ya da arkadaşlarının bitirmesini bekleyecektir. Ayrıca bu gruplarda çocuk beslenmesinden çok iyi anlayan eğitmenlerin varolduğunu da guruplarının amacı 0-3 yaş çocuklarının stresten uzak ve kendilerini güvende hissettikleri bir ortamda dil becerilerini arttırmak, sosyal gelişimlerine katkıda bulunmak ve motor gelişimlerine destek her çocuk oyun grubu için hazırdır. Esas mesele ebeveyn olarak sizin hazır ve kararlı olmanızdır. Uzman Psikolog-Pedagog Yıldız Çakar “BEBEK, ANNESİYLE BİRLİKTE OYUN GRUBUNA BAŞLAYABİLİR” “Bebeğin çok uyuduğu ve fiziksel ihtiyaçlarının çok yoğun olduğu ilk iki aydan sonra annesi yanında olursa, sosyal bir ortamda olması çok uyarıcı olur. Bebekler başka bebekler ve yüzleri görmekten çok hoşlanırlar. Hatırlatılması gereken ise uyarana çok olumlu tepki verdikleri halde bebeklerin rahatsız edilmemeye ve sakin kalmaya da çok ihtiyaç yaşından itibaren anneleri ile bağlanma süreçlerini güvenli tamamlamış çocuklar yuva ortamında artık anneleri veya bakıcıları olmadan kalabilirler. Hatta bazı çocuklar bunu 2 yaş 6 aylıkken oyun grubunda olmazsa olmaz koşulları yineleyecek olursak- Güvenli ve hijyenik ortam ve oyuncaklar Bloklar, az parçalı yap-bozlar, kitaplar, su ve kum, iri ve zehirsiz boyalar, itmeli-çekmeli oyuncaklar ve arabalar.- Sonuç odaklı olmayan, süreç odaklı faaliyetleri tercih Uzman 8’den fazla çocuk ve anne sayısında Müzik, şarkı, tekerleme, ritmik hareketlerin Sosyal beceriler edinmeleri için büyüklerin model Birlikte oynamaktan sosyal oyun ziyade bu dönemde yanyana oynayabilirler paralel oyun.- Kurallı oyunlara daha gelişimsel olarak hazır Oyun grubunu denetleyecek olan uzmanın çocuk gelişimi ve çocukla iletişim konusunda anneleri olarak iseOyun grubu evresinde çocukların duyusal-motor evreden sosyal evreye geçtikleri; aynı zamanda ben duygusunun geliştiği unutulmamalıdır. Hareketleri çok amaçlıdır ve özgürlüklerini duyumsamak isterler.” Arkadaşlık kurmakta zorluk çeken çocuklar Modern yaşam çocukların daha steril yetişmesine olanak tanırken, sosyal yaşamdan uzak kalmalarına neden olabiliyor. Günümüz koşullarında, annelerin çoğu çalışmaktadır. Bu nedenle de çocukların yaşamı, hızla ev ortamının ve mahalle kültürünün korumacı aurasından uzaklaşmaktadır. 2-3 yaşında kreşlerle başlayan sosyalleşme ortamı, anaokulu ve diğer okul ortamlarıyla sürmektedir. Böylece çocuk daha hızlı bir şekilde yaşıtlarıyla ve kurallarla tanışmaktadır. Bu sosyalleşme ortamları çocuğun gelişimi için de ihtiyaçtır. Çocuğu doğal ortamlarında gözlemek gerekir. Yani çocuğunuz kreşteyken ya da okulda oyun oynarken onu ziyaret etmeniz ve gözlemlemeniz yararlıdır. Ancak bu gözlemleri yaparken çocuğunuzun öğretmeni ve kurum yönetimiyle işbirliği yapmanız da önemlidir. Anne babanın çocuğuyla düzenli olarak oyun oynaması gerekir. Bu zaman diliminin gerçekten çocuğunuza fayda sağlaması için aklınızla olduğu kadar ruhunuzla da çocuğunuzun yanında olmalısınız. Çocuğuyla oynamayı görev gibi algılayan ebeveynlerin iyi iletişim kuramadığını gözlemliyorum. Ebeveynin oyun sırasındaki gözlemleri birçok konuda yol gösterir. Çocuğun oyun oynarken sergilediği tutumlardan yola çıkarak akranlarıyla nasıl iletişim kurduğu hakkında fikir edinebilirsiniz. Ebeveynden beklediği bazı tutumları da arkadaşından beklediği düşünülebilir. Söz gelimi itaat. Bununla birlikte unutmamak gerekir ki, ebeveynin yanında çocuk, tamamıyla arkadaşıyla iletişiminde sergilediği tutumları sergilemez. Altı yaş ve sonrasında anne babanın çocuğunun arkadaşlarıyla iletişim kurması da çok önemlidir. Ama en önemlisi çocuğunuzu etkin bir şekilde dinlemektir. Çocuğunuzu seven bir arkadaşı, onun hayatında çok önemli durumların olumlu sonuçlanmasını sağlar. Bu nedenle çocuğunuzun yakın arkadaşlarını da etkin bir şekilde dinleyin. Onlarla sıcak ilişkiler kurmanızı öneririm. İletişim kurarken sorduğunuz soruların çocuğu yönlendirici değil yüreklendirici olmasına dikkat etmelisiniz. Beden dilinizin samimi ve önyargısız olmasına özen göstermenizde fayda var. Alo ile çocuklarımız rahat rahat oynasın, kirlenmekten korkmasın. Yağ ve çamur lekelerinde derinlemesine temizlik sağlayan Alo ile çocuklarımız oynasın, çamaşırlar hep temiz kalsın. Hemen Alo Ürünlerini keşfet. Hemen kampanyaları keşfet. Çocukların arkadaşlık kurmakta zorlanmalarının sebepleri nelerdir? Akranlarla ilişkiler, yaşlara göre farklılık gösterir. Bu nedenle zorlanma sebepleri de farklılık gösterir. Ama temelde çocuğun arkadaş edinebilmesi için sosyal becerilere ve iletişim becerilerine ihtiyacı vardır. Bunlara ek olarak kendine güvenmesi ve öz saygısının yüksek olması arkadaşlarıyla olan ilişkilerde karşılaştığı problemleri çözebilmesini sağlar. Böylece çocuk bulunduğu ortamlarda kendini kabul ettirir. Çocuğun özgüvenli olması için çocuğa evde de sorumluluk verilmesi çok önemlidir. Evde sınırlarla karşılaşmayan bir çocuk aile dışında sınırlarla karşılaşınca uyumsuz davranışlar sergileyebilir. Aile içinde anne babanın veya bir yakınının arasındaki iletişim şeklini model alabilir. Çatışmalarda hep bir tarafın kazandığı bir evde büyüyen bir çocuk, kazanmak veya kaybetmemek üzere sürekli savunmacı bir dil kullanabilir. İnsanlarla yakın ilişki geliştirmede iyi deneyimlere sahip olmayan birisinin olumlu pratikler geliştirmesi için gerçekten birinin yardımına, anlayışına ve şefkatine ihtiyacı vardır. Bazen, tamamen olumlu deneylere ve özgüvene sahip bir çocuk veya ergen de arkadaş ilişkilerinde uyum sağlamada zorlanabilir. Zaten büyümek ve değişiklikleri keşfetmek, her sene değişen bir bedene sahip olmak farklı bir deneyimdir. Bir de aynı anda çocuğun hayatında birkaç değişiklik birden olmuşsa uyum sürecinde zorlanmalar normaldir. Mesela, küçük bir şehirden İstanbul gibi bir şehre taşınan bir ailenin çocuğu, hem şehir kültürünü hem okulunu hem de evini değiştirmiştir. Yani site ya da mahalle arkadaşlarını, geldiği şehirdeki sevdiği büyüklerini, öğretmenini, okul arkadaşlarını bırakıp yeniden tüm bu ilişkilerini yapılandırmak üzere yola çıkmıştır. Uyum sağlaması zaman alacaktır. Bazen taşınmaya sebep olan durumda çocuğu kaygılı, öfkeli yapar; anne babanın ayrılması gibi. Önemli olan zorlanma ve uyumlama sürecinin en az hasarla atlatılmasıdır. Bu dönemde koçluk yapmak ve psikolojik destek vermek çocuğun yaşamını kolaylaştırır. Baş etme gücünü artırır. Çevreyle ilişkilerini güçlendirir. Yaşam bazen çocukları sınırlar, kısıtlamalarla yüz yüze getirir ve çok acımasız olabilir. Bu durumlarda anne babanın, bazen büyükanne ve dedenin, öğretmenin etkin dinlemesi, onların sınırları kabul etmelerine ve yaşamın acı gerçeklerine uyum sağlamalarına yardımcı olacak çok önemli bir araçtır. Duyulduğunu ve anlaşıldığını hisseden çocuk, zamanla tüm duygularını dile getirmeyi öğrenebilir ve olumsuz duygularıyla başa çıkmayı başarabilir. Bununla birlikte anne babalar da etkin dinlemeyle, çocukların istedikleri bir şeyi elde edemediklerinde çok sık duydukları kızgınlık ve düşmanca duygularına tepki vermenin yeni bir yolunu öğrenmiş olurlar. Anne bana ve diğer aile üyeleriyle iyi bir ilişki ve iletişim halinde olan bir çocuğun da arkadaşlık kurmakta zorluk yaşaması mümkün müdür? Evde ve ailenin diğer üyeleri arasında kabul edilme kaygısı olmayan bir çocuk okulda çok silik bir çocuk olabilir. Çocuklar da mekanlara ve insanlara göre farklı tutumlar sergiler. Bu durumda problemi yok saymak hata olur. Arkadaşlık kurmakta zorlanan çocuklarda gözlemlenebilecek diğer psikolojik durumlar nelerdir? Bazılarında okul başarısızlığı, tırnak yeme, saç yolma, okul fobisi, okulda davranış problemleri gibi patolojik sorunlar görülebilir. Bazen tikler ve hatta sınav kaygısı da ortaya çıkabilir. Önemli olan çocukları ve ergenleri gözlemlemektir. Çünkü akranları tarafından şiddetli derecede dışlanan çocuklarda suç işleme, depresyon, depresyona bağlı aşırı hareketlilik ve dikkat sorunları ve hatta intihar eğilimi görülebilmektedir. Anne babalar çocuklarının arkadaş edinme problemlerinde onlara nasıl yardımcı olabilir? Anne baba öncelikle çocukla ilişkilerini gözden geçirebilir. Çocuğuyla nasıl bir iletişim dili kullanıyor, eşler nasıl bir iletişim dili kullanıyor gibi... Emir vermek ve öğüt vermek, karşılıklı iletişim sırasında oluşan sorunların büyük bir bölümünü oluşturuyor. Özellikle çocukların davranışlarını yorumlarken kalıplaşmış yargılarla tepkiler veriyoruz. Oysa önemli olan davranışları, yargıları, duyguları ayırabilmektir. En önemlisi duyguları konuşabilmektir. Çocuğunuza günde kaç defa “yap/yapma” diyorsunuz, ne sıklıkla “bugün seni mutlu/mutsuz eden şeyler neler oldu?” diye soruyorsunuz? Çocukların arkadaş edinme girişimleri başarısız olduğunda onları motive etmek için neler yapılabilir? Çocukların arkadaş edinmesinde bireysel özellikleri etkilidir. Zeki, iş birlikçi, cana yakın ve diğer çocukların ihtiyaçlarına hassas çocuklar sosyal ortamda daha kolay kabul görür. Bu durumda kendi iyi özelliklerini fark ettirecek sorular sormak çocuğu güçlendirir. Aynı zamanda çocuğun empati, nezaket, sosyal uyum ve kendini sınırlama hislerini destekleyip geliştirmesine yardım edebilir. Arkadaş edinmenin öğrenilebilen bir beceri olduğu çocuğa söylenir. Hangi aşamada bir uzmana başvurmak gerekir? Bence psikolojik destek ve aile danışmanlığı desteği almak için bir uzmana başvurmak, dişçinize çürümeyen dişinizin bakımı için gitmek gibi bir şey olmalı. Büyük sorunlar çıkmadan yapılmalı. Önemli olan gelişimsel ve koruyucu danışmanlık desteği alıp sağlıklı bireyler yetiştirmektir. Küçük sorunlarda kısa süreli yardımlar almak sizi ve çocuğunuzu rahatlatır. Arkadaşlık kurma zorluğu yaşayan çocukların hayatları kısa ve uzun vadede bu durumdan nasıl etkilenir? Bu çocuğa etkisinin şiddetine, çocuğun karakterine, ailesine, yaşadığı ortama ve çocuğun yaşına göre değişir. Okul hayatında zorluk yaşamaması için neler yapılabilir? Testlerle ve aile görüşmeleriyle çocuğun akranlarıyla ilişki kurmakta zorlanmasının sebebi araştırılır. Danışma planı yapılır. Oyun terapisi, müzik terapisi, kum terapi ve aile danışmanlığı gibi yöntemlere başvurulabilir. Nasıl bir yöntem izleyeceğimize ilk seanstaki tanılamadan sonra karar verilir. Yardıma ihtiyacı olan bir ergen ya da genç ise danışma planı farklılaşır. Öğretmenlerin bilgilendirilmesi gerekli midir? Tabii ki! Çocuğun hayatına dahil olan tüm yetişkinler çocuğa yardım edebilir. Çocuğun kardeş veya kardeşlere sahip olması avantaj mıdır, dezavantaj mıdır? Durumunu nasıl etkiler? Aileye göre değişir. Ebeveyn tutumları önemli bir faktördür. Ailenin duygularını sakin bir üslupla konuşabilmesi ve değişimi gerçekten istemesi süreci hızlandırır. Belirtileri nelerdir? Okula gitmeyi reddetme, içine kapanma, aşırı hareketli olma, aşırı saldırgan olma, kabul edilmek için kendini arkadaşlarına kullandırması… arkadaşlarına aşırı itaat, bir mağazadan izinsiz ürün alma vb. Peki çözüm yolu nedir? Çocuğunuzla düzenli ortak vakit geçirin. Nasihat etmek yerine duygularını dinleyin. Duygularını kabul edin. Ona empati kurmayı öğretin. Öz saygısını geliştirin. Sınırları öğretin. Yine de zorlanıyorsanız, uzmana danışın. “Çocuktur geçer” demeyin. Unutmayın, anne babalar ve büyükanneler çocuklarının problemini kabullenmekte zorlanabilirler. Kabullenilmeyen problem her geçen daha büyük sorunlara yol açabilir. Ben ve benim gibi birçok profesyonel çocuğu psikolojik envanterlerle ve testlerle de değerlendirdiğimiz için sorunu tanılarız. Kaynağı doğru tanılanan problem mümkün olan en kısa sürede çözülür.

4 yaşındaki çocuğum arkadaşlarıyla oynamıyor