🎉 Yeni Işe Girişlerde Bes Zorunluluğu
f5yYb. Türkiye BES'e geçişini yapıyor. 1 Ocak 2017'den itibaren ilk geçişler başladı. Kademeli olarak geçiş yapılacak BES sistemine, çalışanlar şirketler aracılığıyla katılacaklar. Otomatik katılımın ardından sistemden ayrılmak isteyenler olursa, hiç bir zarara uğramadan sistemden ayrılabilecekler. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından kabul edilen ve Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren zorunlu BES konusunda akıllara takılan, yanıt aranan pek çok soru var. İlk kez BES yaptıracakların yanı sıra, hali hazırda bir BES'e dahil olan çalışanlar ise kendi durumlarının ne olacağı sorusunu soruyor. İşte "BES nedir?" sorusunun yanıtı ve konunun detayları... BES NEDİR? Bireysel Emeklilik Sistemi, kısaca BES, sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcı unsurlarından biri olarak görülmektedir. Aktif çalışanların, çalışma hayatları süresince kazançlarının bir kısmını biriktirerek emekli olmalarının ardından mevcut refah seviyesinin korunmasının amaçlandığı BES, aynı zamanda uzun vadeli finansal kaynak yaratmakta ve istihdamın arttırılmasında rol oynamaktadır. Gönüllü katılım esasına dayanan bir sistem olmakla birlikte, Türkiye'de yapılan düzenleme ile 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren zorunlu hale gelmiştir. Otomatik katılım olarak da ifade edilen sistemden ayrılmak isteyenler, ilk 2 ayın ardından sistemden çıkabilirler. ZORUNLU BES KİMLERİ KAPSIYOR? Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren uygulama, 45 yaşın altında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kamu ve özel sektör çalışanlarının tamamını kapsamaktadır. ZORUNLU BES'E KATILIM VE ÇIKMA Otomatik katılım olarak uygulanacak BES sistemine katımlar iş verenler aracılığıyla gerçekleştirilecektir. Müsteşarlık tarafından uygun görülen bir emeklilik şirketi ile anlaşan şirketler üzerinden çalışanlar sisteme katılacaklar. Emeklilik şirketleri ise 31 Mayıs 2016 tarihli 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun hükümlerine uygun olarak bir emeklilik sözleşmesi hazırlar ve çalışanlar plana dahil edilir. Tüm bunların ardından iş verenler bunu çalışanlarına tebliğ ederler. Her ne kadar adında "zorunlu" ifadesi bulunsa da, bu ilk katılım aşamasında geçerlidir. Sonrasında sistemde çalışanlar sistemden ayrılmak istemeleri durumunda iki ay içerisinde cayabilirler. Cayma durumunda her hangi bir maddi kayıp yaşanmaz. Sistemden çıkan çalışanlara 10 iş günü içerisinde yatırdıkları katkı payları iade edilmektedir. Ancak bu durumda ve ilk 3 yıl içerisinde zorunlu BES'ten vazgeçilmesi durumunda devlet katkısını almak mümkün değildir. MAAŞLARDAN NE KADAR KESİNTİ YAPILACAK? BES sistemine katılmanız halinde prime esas kazancın %3'ü çalışanların maaşlarından kesilecek ve sisteme aktarılacaktır. Ancak isteyenler daha fazla kesinti yapılmasını da talep edebilmektedir. Üst sınırla ilgili bir kısıtlama bulunmamaktadır. Sistemde kalınması durumunda her ay katkı paylarına devlet %25 oranında katkıda bulunacaktır. ÖDEMEDE GECİKME OLURSA NE OLUR? Ödemeler şirket üzerinden yapılmaktadır. Eğer işvereniniz ödemenizi zamanında yapmazsa, parasal kaybınızı karşılamak durumundadır. İŞ DEĞİŞTİRME YA DA İŞVERENİN İFLASI DURUMUNDA NE OLACAK? Zorunlu BES sistemine geçtikten sonra iş değiştirmek isterseniz bir sorun yaşamazsınız. Yeni işvereninizin bir BES planı varsa, önceki birikiminiz buradaki sisteme aktarılır ve hiç bir kayığ yaşamadan sistemde kalmaya devam edebilirsiniz. Diğer yandan çalışılan iş yerinin iflası durumunda da sistemdeki çalışanlar zarara uğramaz, çünkü devlet güvencesi altında olurlar. İşveren durumu ihlal etmesi durumunda ise devlet yaptırımıyla karşılaşacaktır. MEVCUT SİSTEMDE OLANLAR NE OLACAK? Halihazırda BES'e kayıtlı olanlar zorunlu BES durumunda ne olacağını merak ediyor. Eğer çalışan iki BES'inin olmasında bir sorun görmüyorsa her ikisini de devam ettirebilir. Ancak istemediği takdirde zaten 2 ay içerisinde otomatik katılımdan ayrılma hakkınız bulunuyor. Mevcut BES'in iptal ettirilip otomatik katılıma aktarılması, taşınması gibi bir durum söz konusu değildir. e-DEVLET'TEN TAKİP EDEBİLİRSİNİZ Türkiye Sigorta Birliği açıklamasına göre, BES'te katılımcıların bilgilendirilmesi amacıyla e-Devlet'te e-Hizmetler bölümündeki Emeklilik Gözetim Merkezi sekmesinde "Bireysel Emeklilik Sistemi Devlet Katkısı Kullanım ve Limit Bilgileri Sorgulama" servisi başlatıldı. Temmuz 2016 sonunda kullanıma açılan servis aracılığıyla katılımcılar sistemdeki tüm sözleşmelerine ilişkin olarak; temel sözleşme bilgilerini, hesaplanan devlet katkısı tutarını ve ilgili yıl için kalan devlet katkısı limitini e-Devlet üzerinden takip edebiliyor. OTOMATİK BES NE ZAMAN BAŞLAYACAK? *Çalışan sayısı ve üzeri olan şirketler; 1 Ocak 2017 *Çalışan sayısı 250 - 999 arasında olan şirketler; 1 Nisan 2017 *Çalışan sayısı 100 - 249 arasında olan şirketler; 1 Temmuz 2017 *Çalışan sayısı 50 - 99 arasında olan şirketler; 1 Ocak 2018 *Çalışan sayısı 10 - 49 arasında olan şirketler; 1 Temmuz 2018 *Çalışan sayısı 5 - 9 arasında olan şirketler; 1 Ocak 2019 DEVLET KATKISI NE KADAR OLACAK? Zorunlu BES'te devlet katkı payına %25 oranında katkı sağlamaktadır. Sistemde kalınması durumunda ise ilave 1000 TL devlet katkısı sağlanacaktır. Emeklilik hakkı kullanıldığında, bireysel emeklilik hesabında bulunan birikimini en az 10 yıl süreli bir yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih edene, birikiminin %5’i karşılığında ek devlet katkısı sağlanacak. Sistemde kalma süresine göre devlet katkısı aşağıdaki gibi olacaktır 0-3 yıl - %03-6 yıl - %156-60 yıl - %3510 yıl ve üzeri %60Emeklilik Dönemine kadar - %100 BES'ten kaçışlar sürüyor! Peki neden?
Şirketimizde 2019/06 dönemden itibaren çalışan sayısı 5 kişiydi. Ancak itibari ile bir işçi çıktı. Zorunlu BES sistemine ne zaman dâhil olmalıyız? Çalışan sayısı 5-10 arasında olan işyerlerinde çalışanlar 01/01/2019 tarihinden itibaren, otomatik olarak BES planına dâhil edileceklerdir. Şu hâlde 2019/6-7-8-9-10-11-12 aylar Zorunlu BES kapsamında olup 2. aydan sonra da işçilerinizin cayma hakkı bulunmaktadır. 2020 yılında firmaların BES sistemine dâhil olup olmadığını neye göre belirleyeceğiz. 2019 Kasım ayı çalışan 5 ve üstü baz alınmıştı. 2020 için hangi ay hangi sayı baz alınacaktır? İşyerinin elinde bulunan en son aphb’deki işçi sayısı dikkate alınacaktır. Kaynak İSMMMO Yasal Uyarı Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
Uzun süredir konuşulan zorunlu BES dönemi 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle başladı. Bireysel Emeklilik Sistemi gereği çalışanların maaşlarından belli oranlarda kesintiler yapılmaya başlandı. Zorunlu sisteme dahil olmak istemeyen vatandaşlar şimdiden Zorunlu BES’ten çıkış hakkı var mı? Otomatik BES iptali nasıl yapılır?’ gibi soruları gündeme taşıdı. İşte, yeni bireysel emeklilik sistemiyle ilgili en çok sorulan sorular ve yanıtları! Bireysel emeklilikte BES zorunlu katılımı öngören sistem ocak ayının ilk günü itibariyle yürürlüğe girdi. Zorunlu bir diğer adıyla otomatik BES’in şartlarını taşıyan tüm çalışanlar sisteme dahil olmaya başladı. Milyonlarca çalışanı ilgilendiren sistemin uygulamaya konulmasıyla birlikte pek çok soru işareti doğdu. Sistemde kalmak istemeyen çalışanlar, cayma hakkı olup olmadığını araştırmaya başladı. Peki, bu sistem kimleri kapsıyor, ne kadar kesinti yapılacak? Dahası zorunlu BES sisteminden çıkış için ne yapmak gerekiyor? İşte, otomatik BES dönemiyle ilgili en çok merak edilenler! Otomatik BES kesinti tutarı ne kadar? Ödenecek katkı payları, çalışanların prime esas kazançlarının %3 oranında olup, her ay çalışanın maaşından otomatik olarak kesilecektir. Aylık brüt kazanç toplamı en fazla SGK tavanı kadar Belirlenmiş olan %3’lük tutardan daha fazla katkı payı ödemesi yapabilir miyim? Evet. Alt limit, prime esas kazancın %3’lük kısmı olarak belirlenmiş olup üst limit çalışanın isteğine bağlı olarak belirlenecebilecek. Katkı payı ödemeye ara verme hakkım var mıdır? Evet. Talep tarihinden itibaren azami 3 aylık süre için ara verme uygulanabilir. Bu sürenin bitiminden önce ve bitimi esnasında tekrar ara verme talebinde bulunulması mümkündür. Katlı payları fonları nasıl değerlendirilecek? Katkı payları yapılan tercih doğrultusunda öncelikle 2 aylık süre boyunca faizli ya da faizsiz fonlarda değerlendirilecek, akabinde ise standart fonda yatırıma yönlendirilmeye devam edecek. Şirket tercihini faizli fonlardan yana kullanmıştır Bireysel emeklilik şirketine katkı payı ödemeleri ne zaman yapılır? Maaş ödemesini takip eden ilk iş günü bireysel emeklilik şirketine katkı payı ödemeleri işveren tarafından aktarılır. Hali hazırda sisteme kayıtlı olanlar ne olacak? Mevcut bir bireysel emeklilik hesabı bulunanlar da otomatik olarak sisteme girecek. İsteyen iki BES'i de bir arada devam ettirebilecek veya 2 ay sonra zorunlu BES'te cayma hakkı kullanılarak mevcut BES'le devam ettirebilecek. Mevcut BES'i iptal edip yeni sisteme geçerseniz, geçmişe yönelik haklarınız iptal olur, otomatik sistem sözleşmesindeki haklar geçerli olur. Zorunlu BES’ten çıkış hakkı var mı? Zorunlu BES’in iptal edilme hakkı var ancak bunun için yasal bir süre bulunuyor. Çalışanlar, emeklilik planına dahil edildiğinin kendisine bildirildiği tarihten itibaren 2 ay içerisinden otomatik BES iptali için başvuruda bulunabilecekler. Katılımcılar, cayma süresinden sonra da sistemden istedikleri zaman çıkış yapabilecekler. Zorunlu BES’ten çıkış bildiriminin emeklilik şirketine ulaşmasını müteakip on iş günü içinde çalışanın ödediği katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte çalışana iade edilecek. Emeklilik halinde ise hesabındaki birikimi en az 10 yıl süreli yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana birikiminin yüzde 5'i oranında ek devlet katkısı teşviki verilecek. Otomatik BES’te yaş sınırı var mı? 1972 ve üstü doğumlu çalışanlar sisteme girecek. Yani 45 yaş altı çalışanlara zorunlu bireysel emeklilik sistemine dahil olacak. Bu yaş üstü sisteme dahil olmayacak. Hali hazırda çalışanlardan 45 yaş altında olanlar da bireysel emekliliğe otomatik katılacak. Emeklilik hakkı nasıl kazanılır? Otomatik katılım sisteminde en az 10 yıl bulunan ve 56 yaşını tamamlayan çalışanlar emeklilik hakkı kazanır. Otomatik katılım sisteminde devlet teşviki var mıdır? a. Çalışan sistemde kaldığı için TL’lik teşvik alır Emeklilik şartlarını sağlaması durumunda hak edilir. b. Çalışan, yapılan aylık ödemelerin %25’i kadar takvim yılındaki toplam brüt asgari ücretin %25’i ile sınırlı olmak kaydıyla devlet katkısı alır. c. Çalışanın emeklilik şartlarını hak kazanması ve toplu ödeme almayıp en az 3 yıl maaş bağlanmasını talep etmesi halinde toplam birikimin %5’i kadar ilave devlet teşviki uygulanır. Her iki bireysel emeklilik sözleşmesi için devlet katkısı alabilir miyim? Evet. Her iki bireysel emeklilik sözleşmesi ayrı değerlendirildiği için ikisinden de %25 oranında devlet katkısı almayı hak kazanırsınız takvim yılındaki toplam brüt asgari ücretin %25’i ile sınırlı olmak kaydıyla ekonomi Bireysel emeklilik BES BES Otomatik katılım BES nedir?
yeni işe girişlerde bes zorunluluğu